آیا بیماری‌های گوارشی و واریس رگ‌ها باهم در ارتباط هستند؟

هنگامی که دچار مشکلات مختلفی در ناحیه شکمی می‌شوید، جریان خون با اختلال مواجه شده و خونرسانی به ویژه در پاها نیز با مشکل روبرو خواهد شد. زیرا خون باید بر خلاف نیروی جاذبه به سمت بالا حرکت کند.

اگر این وضعیت برای مدت طولانی ادامه یابد، رگ‌ها به تدریج شل می‌شوند و به شکل مارپیچ درمی‌آیند که به آن واریس می‌گویند. به همین دلیل، می‌توان با درمان بیماری‌های گوارشی، واریس را نیز رفع کرد.

سیستم گوارش و ارتباط آن با گردش خون

دستگاه گوارش و سیستم گردش خون به عنوان دو سیستم حیاتی بدن، ارتباط نزدیکی با هم دارند. دستگاه گوارش مسئول هضم و جذب مواد مغذی است، سیستم گردش خون نیز از طریق رگ‌ها، این مواد مغذی جذب شده را به کبد منتقل می‌کند. پس از تصفیه، این مواد در دسترس تمام سلول‌های بدن قرار خواهند گرفت.

جالب است بدانید که یک چهارم از خونی که قلب پمپاژ می‌کند، به طور مستقیم به دستگاه گوارش اختصاص دارد که نشان‌دهنده اهمیت این سیستم در بدن است. اختلال در عملکرد هر یک از این سیستم‌ها باعث اختلالات گوارشی یا عروقی خواهد شد.

مطلب ویژه: بهترین کلینیک درمان واریس کدام است؟

بیماری‌های گوارشی که منجر به واریس رگ‌ها می‌شوند

بیماری‌های مختلفی وجود دارند که ممکن است منجر به واریس رگ‌ها شوند. ما در ادامه این مقاله برخی از این بیماری‌ها را برای شما ذکر کرده‌ایم:

سندرم روده تحریک‌پذیر (IBS)

این اختلال گوارشی با علائمی مانند درد شکم، نفخ و تغییر در عادات روده‌ای شناخته می‌شود. فشار مداوم ناشی از این بیماری می‌تواند منجر به واریس گردد.

مطلب ویژه: رژیم غذایی افراد مبتلا به سندرم تحریک پذیر روده

یبوست مزمن

یبوست فشار قابل توجهی به رگ‌های ناحیه شکم و لگن وارد می‌کند و به تدریج این امر می‌تواند منجر به گشاد شدن و واریسی شدن رگ‌ها شود. یبوست مزمن همچنین می‌تواند جریان خون در ناحیه لگن را مختل کند.

بیماری‌های کبدی و سیروز
کبد آسیب‌دیده نمی‌تواند خون را به درستی پردازش کند و این وضعیت می‌تواند منجر به گشاد شدن رگ‌های مری، معده و دیگر بخش‌های دستگاه گوارش شود و واریس‌های خطرناکی را ایجاد کند.

التهاب‌های روده‌ای

بیماری‌های التهابی روده مانند کولیت اولسراتیو و بیماری کرون، می‌توانند عملکرد طبیعی رگ‌های خونی را تحت تأثیر قرار دهند و در نهایت، شرایط را برای تشکیل واریس فراهم کنند.

فتق‌های شکمی

فتق به بیرون‌زدگی بافت‌های داخلی از دیواره شکم می‌گویند که می‌تواند فشار غیرطبیعی بر روی رگ‌های خونی ایجاد کند. این امر جریان خون را مختل کرده و باعث بروز واریس در رگ‌های مجاور می شود.

تغییرات هورمونی مرتبط با گوارش

تغییرات هورمونی می‌توانند تأثیرات قابل توجهی بر سیستم گوارش داشته باشند. به عنوان مثال، هورمون‌های استرس مانند کورتیزول سرعت حرکت معده و روده را تغییر میدهند و منجر به مشکلاتی مانند سوءهاضمه یا یبوست خواهند شد.

همچنین، نوسانات هورمونی در دوران قاعدگی منجر به نفخ و یا تغییرات در روده می‌شوند. هورمون‌هایی مانند گرلین و لپتین نیز در تنظیم احساس گرسنگی و سیری نقش دارند و ناهماهنگی در تعادل آن‌ها ممکن است بر اشتها و وزن بدن تأثیر بگذارد.

ترکیب این تغییرات ممکن است در برخی از افراد منجر به اختلالات گوارشی و افزایش حساسیت روده‌ای شود.

مطلب ویژه: انواع زخم های گوارشی شامل چه مواردی هستند؟

چگونه از واریس رگ‌ها پیشگیری کنیم؟

پیشگیری از واریس رگ‌ها با تغییرات ساده در سبک زندگی امکان‌پذیر است. ورزش منظم مانند پیاده‌روی و شنا می‌تواند به بهبود جریان خون کمک کند و عضلات پا را تقویت کند.

حفظ وزن مناسب نیز فشار اضافی را از رگ‌ها دور نگه می‌دارد. بالا نگه‌داشتن پاها هنگام استراحت و استفاده از جوراب‌های واریس به جلوگیری از تجمع خون کمک می‌کند. کاهش مدت‌زمان ایستادن یا نشستن طولانی و انجام حرکات کششی نیز برای حفظ جریان خون ضروری است.

علائم هشدار دهنده کدامند؟

علائم هشداردهنده واریس پا رو می‌شه به راحتی شناسایی کرد اگر کمی دقت کنید! 😯 اگر توی پاها احساس سنگینی، درد یا تورم می‌کنید، باید به این نکات توجه کنید که شاید علامت واریس باشه.

1. رگ‌های برجسته و پیچ‌خورده 🌀

اولین نشونه‌ی واضح، ظاهر شدن رگ‌های برجسته و پیچ‌خورده به صورت آبی یا بنفش روی پوست است. این رگ‌ها به راحتی در نواحی ساق پا یا ران قابل مشاهده هستند.

2. احساس سنگینی در پاها ⚖️

ممکنه احساس کنید که پاها سنگین یا خسته هستن، حتی بعد از کمی پیاده‌روی یا ایستادن طولانی. این حس می‌تونه به دلیل اختلال در گردش خون باشه.

3. درد و ناراحتی 💥

در هنگام ایستادن یا نشستن طولانی‌مدت، ممکنه دردهایی مشابه احساس فشار در پاها و یا حتی گرفتگی عضلات داشته باشید.

4. تورم 💧

یکی دیگه از علائم هشداردهنده، تورم در ساق پاها و مچ‌هاست که در اثر تجمع مایعات در رگ‌ها ایجاد میشه.

5. تغییر رنگ پوست 🟣

در بعضی از موارد، پوست در نواحی که رگ‌ها واریسی هستند ممکنه تغییر رنگ بده و تیره‌تر بشه.

🌟 نکته مهم!

اگر این علائم رو تجربه کردید، بهتره به پزشک مراجعه کنید تا از پیشرفت مشکل جلوگیری بشه.

مطلب مرتبط: روش‌های مختلف رفع انواع واریس کدامند؟

نحوه درمان این عارضه به چه شکل انجام می‌شود؟

واریس با روش‌های مختلفی درمان می‌شود که شامل روش‌های غیرجراحی مانند استفاده از جوراب‌های فشاری، تزریق محلول به داخل رگ‌ها (اسکلروتراپی) و درمان با لیزر است. البته می‌توان در موارد شدیدتر، از روش‌های جراحی مانند برداشتن رگ‌ها از طریق برش‌های کوچک و دیگر تکنیک‌هایی که جریان خون در رگ واریسی را مسدود می‌کنند، استفاده کرد.

همچنین، می‌توانید با ورزش منظم، حفظ وزن سالم و اجتناب از فعالیت‌های طولانی‌مدت نشسته یا ایستاده از بروز آن جلوگیری کنید.

چه افرادی بیشتر در معرض خطر هستند؟

افرادی که بیشتر در معرض خطر ابتلا به واریس هستند، معمولا ویژگی‌هایی دارند که باعث افزایش فشار بر روی رگ‌ها و اختلال در جریان خون می‌شود. در زیر برخی از این عوامل را ارائه کردیم:

افزایش سن

با افزایش سن، خاصیت ارتجاعی رگ‌ها کاهش می‌یابد و همین مسئله باعث تجمع خون در رگ‌ها و در نهایت بروز واریس می‌شود.

ژنتیک و سابقه خانوادگی

واریس ارثی است و اگر یکی از اعضای خانواده شما دچار واریس باشد، شما نیز در معرض خطر بیشتری قرار خواهید گرفت.

جنسیت

زنان به دلیل تغییرات هورمونی در دوران بارداری، قاعدگی و یائسگی بیشتر از مردان دچار واریس می‌شوند. هورمون‌های زنانه مانند استروژن می‌توانند باعث شل شدن دیواره رگ‌ها شوند، که در نهایت منجر به واریس خواهد شد.

بارداری

در دوران بارداری، فشار بر رگ‌های پا افزایش می‌یابد و تغییرات هورمونی باعث بروز واریس خواهد شد. معمولا بعد از بارداری، علائم واریس بهبود می‌یابد.

فشار زیاد روی پاها

افرادی که به مدت طولانی ایستاده یا نشسته می‌مانند بیشتر در معرض ابتلا به واریس قرار دارند. ایستادن یا نشستن طولانی‌مدت باعث اختلال در جریان خون و فشار به رگ‌ها می‌شود.

اضافه وزن

چاقی باعث فشار اضافی بر رگ‌ها در ناحیه پاها و… می‌شود و به ایجاد واریس کمک می کند. افرادی که اضافه وزن دارند معمولاً بیشتر در معرض ابتلا به واریس قرار می‌گیرند.

عدم فعالیت بدنی

کم‌تحرکی باعث کاهش گردش خون و ضعیف تر شدن ماهیچه‌های پا می‌شود و بیشتر احتمال دارد که دچار واریس شوید.

جراحی‌های قبلی پا

افرادی که قبلا عمل جراحی در ناحیه پا انجام داده‌اند یا دچار آسیب‌های شدید به رگ‌های پا شده‌اند، بیشتر در معرض ابتلا به واریس قرار دارند.

نوشیدن الکل و سیگار کشیدن

سیگار کشیدن و مصرف بیش از حد الکل می‌تواند باعث آسیب به رگ‌ها و در نتیجه منجر به بروز واریس شود.

شغل‌های با فعالیت‌های جسمانی خاص

کارگران ساختمانی، کشاورزان یا ورزشکاران و تمام افرادی که در شغل‌ خود حرکات تکراری انجام می‌دهند، ممکن است بیشتر در معرض خطر واریس باشند.

سابقه لخته‌های خونی یا بیماری‌های قلبی

افرادی که دچار بیماری‌های قلبی یا لخته‌های خونی شده‌اند، ممکن است رگ‌هایشان تحت فشار قرار بگیرند. بیماری‌های مزمن قلبی می‌تواند باعث مشکلاتی مانند واریس شود.

اگر می‌خواهید با مشاوران حرفه‌ای در زمینه گوارش صحبت کنید، می‌توانید با بورد تخصصی دکتر رکسانا عباسی در ارتباط باشید. دکتر رکسانا عباسی متخصص آندوسکوپی، داخلی و متخصص گوارش در تهران هستند و در زمینه‌های مختلفی اطلاعات بالایی دارند.

سوالات متداول